فرهنگ سیاسی و عوامل اجتماعی آن: مطالعه موردی استان گلستان

فرهنگ سیاسی جنبه خاصی از فرهنگ عمومی را شامل می شود که عبارت است از : نظامی از ارزشها، نگرشها و دانش های سیاسی درباره نظام سیاسی کشور که مردم بر پایه آن به ارزیابی و داوری درباره امور سیاسی جامعه خویش می پردازند وفعالیت های سیاسی خود را براساس آن معنا می کنند . شناخت ویژگیهای فرهنگ سیاسی هر جامعه و عوامل موثر برآن روشنگر ماهیت بسیاری از تحولات سیاسی است. لذا مساله اصلی این پژوهش مطالعه ویژگیهای فرهنگ سیاسی جامعه مورد مطالعه وعوامل اجتماعی موثر برآن بود. برای توصیف و تبیین فرهنگ سیاسی با توجه به سنخ شناسی رایج از مفهوم مذکور، دسته بندی چهارگانه ای از انواع فرهنگ سیاسی براساس ابعاد آن شامل: بی تفاوتی، انقیادی، اصلاحی و انقلابی ارائه گردید و به منظور تبیین انواع فرهنگ سیاسی چارچوب نظری تلفیقی با محوریت دیدگاه رونالد اینگلهارت طراحی و تنظیم شد و فرضیه های پژوهش در قالب ارتباط بین عوامل اجتماعی (قومیت، مذهب، تحصیلات، احساس امنیت جامعه ای و... ) با فرهنگ سیاسی تدوین گردید. داده های تحقیق از نمونه آماری با حجم 562 نفر از مراکز شهرستانهای استان گلستان (دو روش کمی، کیفی) جمع آوری شده است، نتایج نشان میدهد: جامعه مورد مطالعه دارای تنوع فرهنگ سیاسی است، بالاترین رقم متعلق به فرهنگ سیاسی اصلاحی، سپس انقیادی و فرهنگ سیاسی انقلابی و بی تفاوتی به ترتیب رتبه بعدی را دارند .در تبیین تفاوتهای فرهنگ سیاسی پاسخگویان، میزان تحصیلات، امنیت جامعه ای، جنسیت، طبقه اجتماعی، مذهب و سرمایه اجتماعی و میزان استفاده از رسانه های جمعی نقش اساسی دارند . همچنین انجام تحلیل های چندگانه نشان داده است چهار عامل میزان تحصیلات، امنیت جامعه ای، مذهب، جنسیت بطور نسبی قدرت تبیین تغییرات وتفاوتهای فرهنگ سیاسی در جامعه مورد مطالعه را دارا می باشند . در نهایت اینکه مدل نظری انتخاب شده توانایی تبیین بخشی از تغییرات فرهنگ سیاسی را دارد . واژگان کلیدی: ارزشهای سیاسی، نگرشهای سیاسی، دانش های سیاسی، فرهنگ سیاسی، استان گلستان